Web 3.0 Nedir?
WEB 3.0 olarak adlandırılan konsept, merkezi olmayan ve eşler arası olarak kullanılabilen, tam olarak desteklenen bir blok zinciri ve İnternet’in kişiselleştirilmiş sürümünü ifade eder. Bugün kullandığımız internet sisteminde yani WEB 2.0 sisteminde bilgiler merkezi otoriteler tarafından kontrol edilmektedir. Tüm bilgiler bize onların kontrolü aracılığıyla gelir.
Web Nedir?
www yani World Wide Web terimi internet dünyasının temeli olarak ortaya çıkmış bir terimdir. Dünyayı saran bir ağ olarak ifade edilen bu kavram daha sonra İnternet olarak adlandırılmış, birbirine bağlantılar kullanılarak bağlanan siteler dünyayı bir örümcek ağı gibi sardığı için bu isim verilmiştir. TCP/IP sistemi kullanılarak, protokol kullanılarak veriler aktarılmıştır. Bağlantı altyapısı hala aynı yönteme göre kullanılsa da görünen kısım oldukça değişmiştir. Bu gelişmenin nereden geldiğini anlamanın en kolay yolu, Wayback Machine adlı çevrimiçi bir arşive girmek ve şimdi bildiğiniz web sitelerinin eski zamanlarda nasıl göründüğünü görmektir.
İnternet Nedir? İnternet Sistemi Nasıl Çalışır?
İnternet veya TCP/IP olarak adlandırılan bir sistem, tarayıcılar ve belirli protokoller kullanılarak IP adresleri üzerinden bağlantı kurmayı amaçlayan bir yapıdır. Bu yapıya göre IP adresleri ile eşlenen cihazlar bir bağlantı portu oluşturarak paketler halinde birbirlerine veri iletirler.
Sayfayı ve içeriğini bir veritabanında saklayarak ve depolayarak işleyen sistem, web sitelerini sonsuz olasılıklar ağı olarak birbirine bağlanır. Bu süreç tamamen arama motorları (Google, Yahoo, Bing, Yandex vb.) tarafından kontrol edildiğinden, merkezi bir yapı haline gelmesine de yol açmaktadır.
Yeni yapı ile gelinmesi gereken nokta, internet üzerindeki bağlantı ve bilgi trafiğinin kullanıcıların kendi kontrolünde olmasını sağlamaktır. Bu işlemin yapay zeka ve Semantik Web adı verilen büyük veri destekli algoritmalar ile kontrol edilmesi veya dağıtık ve değişmez hale getirilmesi istenmektedir.
Web 2.0 ile Web 3.0 Arasındaki Farklar Nelerdir?
Elbette internetle ilgili en önemli gelişme sadece veri aktarım hızı ve internette dolaşan veri sayısının giderek artması değil. Nesnelerin İnterneti (IoT) olarak adlandırılan kavramla birlikte interneti kullanan birçok farklı yapı ortaya çıkmıştır. Tamamen insan yararına olduğu düşünülen bu yapı ile tüm elektronik cihazların ve ev aletlerinin birbirleriyle haberleşerek hayatımızı kolaylaştırması hedefleniyor. Bu kadar çok sayıda akıllı cihazın internete bağlanması böyle bir ihtiyacı doğurmuştur.
WEB 2.0 sisteminde internette işlemler yapan teknolojiler şunlardır;
- Bilgisayarlar bu sistem sayesinde işlem yaparlar
- Tablet teknolojisi için de bu sistem kullanılır
- Akıllı telefonlar WEB 2.0 sistemi teknolojisini kullanır
- Günümüzde yaygın olarak kullanılan akıllı ev aletleri
- Tüm internet siteleri için de bu sistem vazgeçilmezdir
Web 2.2 teknolojisi pek çok cihazda ve alanda uygulamalara imkân verirken WEB 3.0’da tüm bunlar blockchain teknolojisi ile yönetilecek. Bu, insanların kendi bilgi ve yapılarını oluşturmayı daha kolay bulacağı anlamına geliyor.
Web 3.0 ile Ne Değişecek?
Genellikle insanlar her zaman birbirleriyle iletişim kurar ve aracılar aracılığıyla bilgi alışverişinde bulunur. Uygulamalar, web siteleri veya sosyal medya platformları gibi yapılar aracılığıyla bilgiye bağlanırlar. WEB 3.0 sisteminde, kişiler bu bilgileri iki kişi arasında kurulan bir bağlantı üzerinden sonuna kadar aktarabileceklerdir. Süreç NFT, kripto para birimleri, Metaverse ve dApps ile başladı. WEB 1.0’dan WEB 2.0’a geçemeyen markalar daha önce ortadan kayboldu.
WEB 3.0 teknolojisinin temel işlevleri şu şekilde ifade edilmektedir;
- Anlamsal yani semantik olan ağlar bütünü
- Her yerde varlık gösterebilme özelliği olan ubiquity
- Yapay zeka çalışmaları ve makine öğreniminin sağlanması
- 3D grafik becerileri
- Sağladığı temek fonksiyonları ile WEB 3.0 teknolojisi imkanlarda sınır tanımıyor.
Web 3.0 Blockhain ve Kripto Paralar Arasında Bağ Nedir?
WEB 3.0 sisteminde insanların internetteki her hareketi blockchain hesaplarıyla ilişkilendirilecektir. Bu sistemde yalnızca eşler arası veriler değiş tokuş edilecektir. Bilgiler sadece iki kişi arasında gidip geleceği için üçüncü şahısların kontrolünden çıkacak ve veri güvenliği büyük ölçüde artacaktır. Kripto para birimleri ve Blockchain burada devreye giriyor. Metaverse projeleri aynı şekilde çalışır. Sistemdeki kripto paralar için herkes kendi cüzdanını tanımlamalıdır. Yani her türlü kontrol ve yetki kişinin kendisindedir.
Dao(Decentralized Autonomous Organization) Ne Demektir?
Merkezi Olmayan Otonom Organizasyon (DAO), yani Türkçe versiyonu ile merkezi olmayan otonom organizasyon, WEB 3.0 sisteminin nasıl ve hangi mantıkla çalıştığını ortaya koyar. Bu sistemde, yapıdaki bireyler organizasyon üzerinde kontrol sahibidir. Sistemdeki veriler de bazı kişilerin kontrolünde olmayan ve bir makine öğrenme sistemi tarafından yönetilen dağıtık veri tabanlarında (Big Data) saklanmaktadır. Kurulan yapı, merkezi yapının sistemi kontrol etmesini engelleyen yapay zeka ile desteklendiğinden, hakim olan mantık, sistemin manipülasyona kapalı olacağı yönündedir.
Web 3.0 Coinleri
WEB 3.0 yapısının Blockchain tabanlı cüzdanlara dayalı çalışacağını söylemiştik. Hal böyle olunca bu alanda geliştirilen tüm yapılar kripto paralarla destekleniyor. Her projenin kendi kripto para birimi vardır. Her Metaverse projesi benzer şekilde kripto para birimleriyle bağlantılıdır. Dilerseniz WEB 3.0 ile ilişkili yapıların her birine ait madeni paraları sunuyoruz.
Steem (Steem)
Sosyal medya platformu Steemit’te kullanılan bir madeni paradır. STEEM madeni para, toplulukların sosyal medya platformlarında ürettikleri içeriği etkileşim hızına göre anında ödüllendirmelerini sağlayan blok zinciri teknolojisinin desteklediği önemli WEB 3.0 madeni paralarından biridir.
Theta Network (Theta)
THETA, videoları yayınlamak ve paylaşmak için yapılmış bir blok zincirinin para birimidir. Gelecekte, video içeriği bu merkezi olmayan ağ üzerinden Peer To Peer şeklinde paylaşılacak. Mart 2019’da faaliyetlerine başlayan bir ağ olan Theta Network, şu anda aktif olarak kullanılıyor. Bu ağda kullanıcılar kendi banyo genişliklerini ayarlayabilirler.
The Graph (Grt)
Ethereum tabanlı Blockchain’den türetilen bir veri doğrulama sistemidir. Grafik projesi, GRT adı verilen bir para birimidir. Uygulamaların blok zincirinden veri almasına izin veren API’leri tanımlamanıza izin veren bir sisteme sahiptir.
Decentraland (Mana)
Decentraland adlı Metaverse projesinin para birimi olan MANA, merkezi olmayan ülkeler, yani merkezi olmayan dünya anlamına gelen bir dünyada varlık satın almak ve elde tutmak için geliştirildi. MANA ile oluşturulan bu sanal gerçeklik evreninde dijital evler, arabalar, araziler alıp satmak mümkün olacak.
Bittorrent (Btt)
BitTorrent, eşler arası dosya paylaşımı mantığı üzerine kurulu sistemin en bilinen sürümüdür. İlk olarak Napster adlı bir müzik dosyası paylaşım uygulamasıyla başlayan bu macera, merkezi olmayan dağıtılmış dijital dosya arşivlerinin bireyler arasında paylaşılmasını mümkün kılıyor. Bu sayede kişiler tanımadıkları kişilerin bilgisayarındaki dosyaya ulaşabilir ve isterlerse bilgisayarlarına indirebilirler. Bu projenin para birimi BTT adlı bir madeni paradır.
Enjin Coin (Enj)
ENJ coin ile kurulan ağda ve bu sistemde sanal mallar gibi oyunlarla ilgili nesnelerin paylaşılabileceği bir ağ oluşturulmuştur. Enjin ağında insanlar bir araya gelip klanlar oluşturup birbirleriyle konuşabilmektedir.
Audius (Audıo)
Müzik sektörü en çok para kazanan, yapımcı ve aracıların en büyük paya sahip olduğu sektördür. Bu amaçla kurulan Audius ağında müzik yapımcılarının daha adil bir gelir sistemi ile üretim yapmaları teşvik edilecektir. Sistemin para birimi AUDIUS’tur. Yapının blockchain bazında çalıştığını söylemeye gerek yok sanırım.
Siacoin (SC)
Merkezi olmayan ve dağıtılmış bir bulut depolama sistemi projesidir. SC veya Siacoin, bu sistem tarafından kullanılan para birimidir. Eski Siacoin proje sisteminde, veri depolama paylaşımı başkalarına satılabilir ve kiralanabilir.
Diğer içeriklerimiz hakkında bilgi sahibi olmak için buraya tıklayabilirsiniz.