Transistör nedir ? Ne işe yarar ?
Kimilerine göre tartışmasız 20. Yüzyılın en büyük buluşu. Dünyanın en büyük telefon şirketi olan Bell Kuruluşunun araştırma laboratuvarlarında üretilen, teknolojide çığır açan, katkılarından dolayı icat edenlere 1956’da Nobel Ödülü kazandıran ”Transistör” hakkında sizleri bilgilendireceğimiz yazımıza hoş geldiniz.
Transistör Nedir ?
Sinyali yükselterek gerilim ve akım kazancı sağlayan, yeri geldiğinde anahtarlama elemanı olarak kullanılan yarı iletken, aktif devre elemanıdır. Üç kutupludur. Devre sembolü üzerinde orta kutup Base (B), okun olduğu kutup Emitter (E), diğer kutup Collector(C) olarak isimlendirilir.
Transistörün bacaklarından birisine uygulanan elektrik sinyali ile diğer bacakları arasındaki elektrik akımını kontrol edebiliriz.
İki tür transistör vardır. İki n-tipi yarı iletken malzeme bloğuna ve bir p-tipi yarı iletken malzeme bloğuna sahip transistörler NPN, benzer şekilde bir n-tipi malzeme katmanına ve iki p-tipi malzeme katmanına sahip olması durumunda ise transistör PNP olarak adlandırılır. Temelde aynı işi yapsalar da, NPN ve PNP transistörlerin devreye bağlanış şekilleri ve kutuplanmaları için gerekli gerilimler terstir.
Elektronik devrelerin hemen hemen hepsinde bir transistöre rastlamak mümkündür.
Transistör Ne İşe Yarar ?
Transistör, yükseltici olarak çalışırken bir ucundan bir giriş akımı alır ve diğer uçlarında çok daha büyük bir çıkış akımı üretir. Başka bir ifadeyle akımın seviyesini yükseltir. Yükseltilen bu akım elektronik cihazlarda kullanılır.
Elektroniğin her alanında kullanılmasına sebep olan bu çalışma şekli onu teknolojinin en değerli elemanlarından biri yapmaktadır.
Peki transistörler geliştirilmeden önce ne kullanılırdı ?
Transistörler geliştirilmeden önce vakumlu tüpler elektronik cihazlardaki ana aktif bileşenler olarak kullanılmaktaydı. Transistörlerin, vakumlu tüplere kıyasla daha avantajlı oldukları için tercih edildiler. Düşük çalışma gerilimleri, düşük enerji tüketimi, boyut ve ağırlıklarının küçük olması, lambalar gibi camdan olmaması, üretim maliyetlerinin düşük olması gibi avantajları transistörleri öne geçirdi.
Transistör Nerelerde Kullanılır?
Akımı saniyenin 100 milyonda biri kadar kısa bir zamanda iletebilen transistörler imal edilmesi sayesinde cep tipi hesap makineleri, dijital saatler yapıldı. Radyo ve televizyon alıcılarındaki lambaların yerini bu küçük harika aygıtlar olmasaydı, uydu haberleşmeleri, uzay araçları ve aya insan göndermek de mümkün olmayacaktı.
Yapısı gereği, yükselteç olarak çalışma özelliğine sahip olan transistörlerin yaygın olan diğer bir kullanım amacı devrede anahtarlama yapmaktır. Elektroniğin her alanında hemen hemen kullanılır. Bilgisayarlardan, ayarlayıcılara, uçaklara kadar yaklaşık her yerde karşımıza çıkarlar.
İnsanın sarsılmaz iradesinin bir ürünü olan bu aygıtların o koca lambaların yerini alabileceğine pek az kimse inandı. İnatla yürütülen çalışmalar sayesinde çoğumuzun görünce anlam bile veremediği, ismini belki de ilk kez burada duyduğu transistörün insanların hayatını ne kadar kolaylaştırdığını gördük.
Cesaret ve iyi analiz edilmiş bir vizyon fikri yarının cesur dünyasını yaratabilir.
En uygun transistör çeşitleri, 1000’ den fazla transistör modeli, smd transistör çeşitleri tüm serileri ile birlikte www.merterelektronik.com‘ da
Siz değerli takipçilerimizi yakın zamanda yayınladığımız Elektronik Nedir ? yazımızı okumanızı öneriyoruz
